آموزش و تربیت سگ [2025]

آموزش سگ و تربیت سگ ممکن است ساده باشد اما باید دقت کنید به روش درست و اصولی این کار را انجام دهید چرا که زمانی که به درستی به سگ خود آموزش ندهید ممکن است عواقب بد تری داشته باشد. آموزش سگ یکی از مهم ترین بخش های زندگی هر حیوان خانگی است چرا که شما قطعا دوست ندارید وقتی در خانه آپارتمانی زندگی می کنید دائما سگ شما پارس کند و همسایه هایتان را اذیت کند، یا در خانه شما هر جایی که سگ خواست ادرار کند و مشکلات دیگر که ممکن است برای شما عذاب باشد.

آموزش سگ محمد قادرپناه
آموزش سگ
قبل از شروع این ویدیو رو ببینید
نمایش ویدیو درباره شاه کلید رفتارشناسی سگ ها
تربیت سگ
آموزش صفر تا صد سگ
تربیت سگ
تربیت سگ رایگان

قطعا نیاز هست که برای حیوان خانگی خود وقت بگذارید تا بتوانید نتیجه ای که مد نظرتون هست رو بگیرید. وقتی که از آموزش سگ صحبت میشه عده ای اعتقاد به تربیت سگ ندارند اما نمی دانند که این موضوع حیاتی است. تربیت سگ شما تا سن 8 ماهگی بسیار مهم است چون از دوران کودکی بهتر می توانید آموزش سگ را اجرا کنید. شما باید دقت کنید که چه رفتار هایی با سگ خود دارید، زیرا تمامی حرکات شما مهم و کلیدی است و ممکن است سگ شما به نسب رفتارهای شما در سنین بالاتر دچار مشکل شوند.

سن مناسب برای شروع آموزش سگ چه سنی است؟

 

سن در آموزش سگ بسیار مهم است چرا که اگر سن سگ بالا باشد طبیعتا کار شما سخت تر است و اگر در سنین پایین تر اقدام به تربیت سگ کنید قطعا کار شما ساده تر است. بهترین سن برای آموزش سگ بین 2 تا 8 ماهگی است که سگ آماده آموزش دیدن است و می تواند به خوبی فرامین شما را دریافت کند. سگ در سن 2 ماهگی بسیار فرمان پذیر است و شما میتوانید قبل از اینکه سگ شما عادت های بدی مثل جویدن وسایل، پارس کردن های بیجا یا کشیدن قلاده پیدا کند شروع به تربیت سگ کنید. سعی کنید در سنین پایین از آموزش های ساده شروع کنید و هم زمان با بالا رفتن سن سگ آموزش ها را کمی سخت تر کنید. طبیعتا سگ ها هم مانند انسان در سنین پایین توانایی درک خیلی چیز ها را ندارند و باید از مراحل ابتدایی شروع کنید. 

روش درست و اصولی آموزش سگ چیست؟ 

 

روش های زیادی هست که افراد مختلف از آنها برای آموزش سگ استفاده می کنند. اما روشی که تمامی متخصصین پیشنهاد می کنند رفتارشناسی است. شما باید با استفاده از تشویقی و انگیزه دادن به سگتان آموزش لازم را به او بدهید. به عنوان مثال شما میخواهید به سگ خود فرمان بشین را بدهید. برای این کار نیاز به انگیزه سگ یعنی غذا یا تشویقی دارید. شما باید ابتدا غذا را در دستان خود بگیرید و با قرار دادن دست خود در بالای سر سگ به او فرمان بشین را بدهید و اگر سگ شما نشست او را تشویق و غذا را اون میدهید و تایید می کنید. این کار را باید چندین بار انجام دهید تا سگ شما درک کند، زمانی به او می گویند بشین، بنشیند! به همین ترتیب می توانید به سگ خود آموزش دهید و این روش بهترین روش در آموزش سگ است. این روشی که توضیح دادیم روش رفتارشناسی است و چندین سال هست که افراد متخصص از این روش استفاده می کنند.

از چه زمانی شروع به آموزش سگ کنیم؟ 

 

همانطور که بالاتر توضیح دادیم بهترین زمان برای شروع آموزش سگ سن 2 تا 8 ماهگی است و در این سن سگ آماده آموزش دیدن است. همچنین در اگر سن سگ شما بیشتر بود دلیل نمیشه که به سگ آموزشی ندهید، درست است که کمی سخت تر می شود اما باز هم می توانید به سگ خود آموزش لازم را دهید. سگ ها هم مانند انسان در سنین پایین تر بهتر یاد میگیرند، بهتر گوش میدهند و سعی می کنند بهترین رفتار را از خود نشان دهند. سعی کنید سگ خود را حتی در سنین بالاتر آموزش دهید تا سگ در کنار شما از زندگی لذت ببرد.

اگر به سگ آموزش ندهیم چه می شود؟

 

این سوالی هست که خیلی از افراد ممکن است داشته باشند. زمانی که سگ شما تربیت نشود قطعا شما به مشکل خواهید خورد. به عنوان مثال شما در آپارتمان زندگی می کنید دائما سگ شما در حال پارس کردن است و با این کار هم شما و هم همسایه هایتان را اذیت می کنید پس باید به سگ خود آموزش های لازم را بدهید تا فرمان پذیر باشد. دقیقا همانند یک انسان که در کودکی آموزش دست ندیده باشد در آینده دچار مشکل می شود، سگ هم به همین شکل است ممکن است در آینده رفتارهای عجیبی داشته باشد. اگر در کودکی زیاد پارس می کند ممکن است در آینده همه را گاز بگیرد یا هر جایی از خانه دستشویی کند یا حتی از خانه فرار کند. پس سعی کنید حتی اگر مربی هم برای سگ خود نمیگیرید حتما خودتان دست به کار شوید و سگ خود را آموزش دهید.

چطور باید آموزش سگ رو اجرا کنیم؟

 

در ویدیو های بالا سعی شده تا تمامی نیاز های آموزشی سگ برطرف شود. شما میتوانید به صورت مرحله به مرحله و قدم به قدم به سگ خود آموزش های لازم را بدهید. زمانی که شما آموزش سگ را از قسمت اول شروع می کنید ممکن است کمی برایتان سخت باشد، اما زمانی که اولین نتیجه را از تربیت سگ خود میبیند کلی ذوق می کنید و دوست دارید که فرمان های بیشتری به سگ خود آموزش دهید. در مراحل آموزش سگ شما نیاز به یک سری وسایل دارید که در ادامه حتما به آنها اشاره می کنیم. اگر شما می خواهید یک سگی داشته باشید که هم شما و هم افراد دیگر از دیدن فرمان پذیری او لذت ببرند باید ویدیو های بالا را به صورت کامل و قدم به قدم مشاهده کنید. زمان و وقتی که شما برای سگ خود می گذارید قطعا مفید است چون قرار هست یک عمر آن سگ در کنار شما زندگی کند.

آموزش سگ برای سگ های بالغ هم مناسب است؟ 

 

در بالاتر سن مناسب برای آموزش سگ را توضیح دادیم اما این به این معنی نیست که اگر سن سگ شما زیاد است دیگر نمی توانید به آن آموزش دهید. سگ شما در هر سنی که باشد می تواند آموزش ببیند اما ممکن است کمی سخت تر باشد چرا که شما باید رفتار های بد گذشته را از او بگیرید و رفتار های درست و جدید را جایگزین کنید و این مورد قطعا کمی کار را برای شما سخت می کند. به عنوان مثال اگر به یک سگ با سن 3 ماهگی آموزش های مقدماتی را می دهیم کار آسان تر است اما وقتی که شما به سگ 2 ساله آموزش های مقدماتی را می دهید قطعا سخت تر است و باید چندین بار متوالی آموزش مقدماتی را با سگ خود کار کنید تا یاد بگیرد. پیشنهاد ما این است که اگر سگی را وارد خانه خود می کنید حتما آموزش های لازم را به او دهید اما اگر این مورد را نمی دانستید مشکلی ندارد تنها سعی خود را بیشتر کنید و حتما به سگ خود آموزش دهید.

تربیت سگ در سگ های ماده و نر چه تفاوتی دارد؟ 

 

جنسیت در سگ ها برای آموزش سگ زیاد مهم نیست چرا که نر بودن یا ماده بودن روی هوش آنها هیچ تاثیری ندارد اما ممکن است در برخی مواقع یا در برخی آموزش های سگ های نر به علت جثه بزرگ تری که دارند راحت تر بتوانند کار هایی که شما می خواهید را انجام دهند یا در سگ های ماده به علت حساسیت بیشتر در محیط ممکن است برخی مواقع در برخی آموزش ها بهتر عمل کنند اما در کل فرقی از لحاظ هوشی ندارد و هر به صورت یکسان هستند

رفتارشناسی
رفتارشناسی در سگ ها چیست؟

مفهوم رفتارشناسی چیست؟

برای شروع جلسه آموزشی که نام آن رفتارشناسی است، در ابتدا باید با این مفهوم آشنا شویم. با قطعیت می‌توان گفت که رفتارشناسی، شاه کلید آموزش سگ است. برای مثال شما با استفاده از رفتارشناسی، می‌توانید پیشنهادات دامپزشک یا افراد دیگر را از نظر اعتبار بسنجید. همچنین باید اشاره کرد که رفتارشناسی یک مبحث اختصاصی محمد قادرپناه نیست و یک علم پایه و بسیار مهم در بحث تربیت سگ‌ها به‌شمار می‌آید.

به‌طور کلی رفتارشناسی به معنای مطالعه رفتار جانوران در الگوهای طبیعی است. باید اشاره کرد که رفتارشناسی برای تمام جانداران صدق می‌کند و بسته به نوع جاندار، شرایط آن می‌تواند متفاوت باشد. قبل از این که به‌صورت دقیق‌تر وارد مبحث رفتارشناسی شویم، یک سوال مهم از شما می‌پرسیم: الگوی طبیعی سگ‌ها دقیقا کجا شکل می‌گیرد؟ در آپارتمان؟ یا در بیابان، کوه و دشت؟ بله، الگوی طبیعی سگ‌ها در طبیعت ظاهر می‌شود؛ بدون توجه به این که شما در چه محیطی از سگ خود نگهداری می‌کنید یا پت شما چه نژادی دارد!

یکی از مشکلات اصلی که سرپرستان سگ با آن مواجه می‌شوند، دقیقا همین مورد است؛ عدم درک الگوی طبیعی سگ‌ها. تفاوتی ندارد که سگ شما نژاد بزرگ است یا کوچک، در هر صورت الگوی طبیعی حیوان مطابق با گونه سگ‌ها است. در نتیجه شما نباید با سگ خود مانند یک بچه انسان رفتار کنید. در نهایت باید گفت که شما باید به غرایز، گونه و الگوی طبیعی سگ‌ها احترام بگذارید.

حال یک سوال بسیار مهم پیش می‌آید؛ اگر سگی در خیابان یک شاخه درخت را گاز بگیرد، کار اشتباهی انجام داده است؟ با توجه به الگوی طبیعی سگ‌ها، پاسخ این سوال منفی است. اما اگر همین سگ در خانه سیم تلفن یا شارژر شما را گاز بگیرد، باز هم کار اشتباهی انجام نداده است؟ پاسخ این سوال نیز منفی است. سگ شما مطابق با الگوی طبیعی خود رفتار کرده است. به همین خاطر شما باید از تکنیک تعویض پاسخ برای جلوگیری از رفتارهای ناپسند سگ‌تان استفاده کنید. برای مثال به‌جای سیم تلفن، یک اسباب‌بازی در اختیار سگ قرار می‌دهید تا آن را گاز بگیرد یا یک قلم گاو را در اختیار سگ‌تان قرار می‌دهید.

سرکوب کردن یا حتی نابودی غریزه سگ‌ها، یکی از عادات و رفتارهای نادرست بسیاری از سرپرستان است. برای درک بهتر، باید کمی با رفتار غریزی در جانداران آشنا شد. ما انسان‌ها سه نوع رفتار از خود نشان می‌دهیم: رفتار غریزی، رفتار اکتسابی و رفتار بازتابی. نکته اینجاست که 90 درصد جانداران تنها رفتار غریزی دارند. حال باید گفت که شما می‌توانید رفتارهای غریزی خود را کنترل کنید، اما نمی‌توانید کاملا آن‌ها را از بین ببرید. برای مثال پلک زدن یکی از رفتارهای غریزی شماست و شما این توانایی را دارید که پلک زدن خود را کمی به عقب بیندازید. اما هیچ‌وقت نمی‌توانید آن را به‌صورت کامل حذف کنید.

حال تصور کنید که فردی پلک‌های شما را بدوزد تا نتوانید پلک بزنید. چه اتفاقی می‌افتد؟ می‌توانیم با قطعیت بگوییم که بعد از گذشت تنها چند دقیقه، شما دیوانه خواهید شد! همچنین به دلیل خشک شدن چشم، چشم شما دچار آسیب می‌شود.

به سراغ سگ‌ها برویم. یکی از مهم‌ترین عادات الگوی طبیعی سگ‌ها، بو کردن است. آیا سگ شما این اجازه را دارد که در کنار خانه، به محیط‌های جدید رفته و همه‌چیز را بو کند؟ احتمالا پاسختان منفی است. شما دقیقا در حال دوختن پلک سگ خود هستید و یکی از مهم‌ترین غرایز حیوان را سرکوب می‌کنید. لیس زدن، واق زدن، جویدن و… از دیگر غرایز سگ‌ها هستند که توسط سرپرستان سرکوب و در نهایت نابود می‌شوند. باید گفت که اگر شما به غریزه سگ خود احترام بگذارید و آزادی درستی در اختیار حیوان قرار دهید، قطعا سگی با تربیت درست خواهید داشت.

رفتارهای اکتسابی به دسته رفتارهایی گفته می‌شود که شما آن‌ها را به مرور زمان یاد می‌گیرید. برای مثال کار کردن با تلفن همراه یکی از این رفتارها به‌شمار می‌آید که انجام یا عدم انجام آن‌ها تاثیر صرفا مثبت یا منفی روی زندگی شما نخواهند گذاشت. عدم استفاده از تلفن همراه باعث مرگ یا بیماری شما نخواهد شد.

رفتارهای بازتابی نیز به رفتارهایی گفته می‌شوند که در واکنش به یک کنش یا عمل انجام می‌شوند. برای مثال نگاه کردن به نور شدید باعث می‌شود مردمک چشم شما گشاد شود. شما تقریبا هیچ کنترلی روی این دسته از رفتارهای خود ندارید.

شرطی سازی کلاسیک
بخشی از رفتارشناسی سگ ها

شرطی‌سازی کلاسیک

نخستین و مهم‌ترین مرحله پیش از آغاز هر نوع آموزش، آشنایی با مفهوم شرطی‌سازی کلاسیک است. برای توضیح این مفهوم، مثالی ساده از آزمایش مشهور “ایوان پاولوف” ارائه می‌کنیم. ایوان پاولوف، یکی از دانشمندان برجسته، آزمایشی را طراحی کرد که بر پایه همخوانی و تداعی بنا شده بود. در این آزمایش، وی یک سگ را در اتاقی قرار داد و به دهان سگ یک دستگاه بزاق‌سنج متصل کرد. پاولوف هر روز در زمان مشخصی وارد اتاق می‌شد و به سگ غذا می‌داد. این روند برای مدتی ادامه یافت. در ابتدا، وقتی پاولوف وارد اتاق می‌شد و غذا را به سگ ارائه می‌داد، دستگاه بزاق‌سنج واکنش نشان می‌داد و سطح بزاق سگ افزایش می‌یافت.

اما پس از گذشت مدتی، حتی زمانی که پاولوف بدون ارائه غذا وارد اتاق می‌شد، بزاق‌سنج همچنان واکنش نشان می‌داد. دلیل این امر این بود که سگ به این نتیجه رسیده بود که حضور پاولوف معادل دریافت غذا است. به‌عبارتی، پاولوف برای سگ به یک نشانه تداعی‌کننده غذا تبدیل شده بود.

اضافه کردن محرک جدید: زنگوله

در ادامه این آزمایش، پاولوف یک محرک جدید، یعنی زنگوله، را معرفی کرد. وی هنگام ارائه غذا، زنگوله‌ای را نیز به صدا درمی‌آورد. در ابتدا، صدای زنگوله به تنهایی باعث ترشح بزاق نمی‌شد. اما پس از مدتی، تداعی بین زنگوله و غذا ایجاد شد. در نتیجه، حتی زمانی که فقط زنگوله به صدا درمی‌آمد (بدون حضور غذا)، بزاق سگ ترشح می‌شد. این آزمایش نشان داد که سگ‌ها می‌توانند محرک‌های جدید را با محرک‌های اصلی (مانند غذا) مرتبط کرده و به آن‌ها واکنش مشابه نشان دهند.

استفاده از کلیکر در آموزش


در روش‌های آموزشی مدرن، ابزاری به نام “کلیکر” وجود دارد که شاید در فروشگاه‌های لوازم حیوانات خانگی مشاهده کرده باشید. کلیکر صدای مشخصی مانند “تق” تولید می‌کند و توسط بسیاری از مربیان حرفه‌ای و نیز خود بنده در مواقع حساس برای تایید دقیق عملکرد سگ به کار می‌رود.

ما این ابزار (کلیکر) را به‌صورت یک صدای جایگزین در سیستم آموزشی خود به کار گرفته‌ایم. به این ترتیب، به جای زنگوله، از یکی از صداهای خاص انسانی استفاده می‌کنیم که سگ بتواند آن را با آموزش‌های مشخص مرتبط کند.

استرس، ترس و هیجان
ترس و استرس در علم رفتارشناسی

تعریف استرس

استرس زمانی رخ می‌دهد که یک جاندار در محیطی کاملا امن قرار دارد اما احساس ناامنی می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، استرس حالتی ذهنی است که فرد در محیطی بی‌خطر، حس تهدید یا خطر را تجربه می‌کند. به‌عنوان مثال، وقتی وارد آسانسور می‌شوید و از آن می‌ترسید، این ترس واقعی نیست؛ چراکه آسانسور به‌طور کلی محیطی امن است و احتمال آسیب‌دیدگی در آن بسیار کم است. این حس ناامنی که شما تجربه می‌کنید، استرس نام دارد.

راهکار مقابله با استرس؛ حساسیت‌زدایی

خبر خوب این است که استرس همیشه قابل حل است. یکی از روش‌های موثر برای مقابله با استرس، حساسیت‌زدایی است. در این روش، به‌جای ایجاد حس ناخوشایند نسبت به عامل استرس‌زا، یک حس خوشایند را جایگزین می‌کنیم.

برای مثال، اگر از آسانسور احساس ناامنی دارید، می‌توان با ایجاد تجربه‌های مثبت در آسانسور، این استرس را کاهش داد و حس خوبی نسبت به آن ایجاد کرد. این فرآیند تدریجی بوده و در طول زمان می‌تواند استرس را به‌طور کامل از بین ببرد.

تعریف ترس

ترس، برخلاف استرس، یک احساس واقعی و جدی است که در موقعیت‌های خطرناک و تهدیدکننده تجربه می‌شود. به‌طور دقیق، ترس حالتی است که فرد نگران از دست دادن چیزی باارزش (مانند جان، سلامتی، یا عزیزان خود) است.

برای درک بهتر تفاوت میان ترس و استرس، به این مثال توجه کنید:

  • اگر قرار باشد از یک ارتفاع بلند، همراه با تجهیزات ایمنی (مانند بانجی جامپینگ) بپرید، ممکن است احساس استرس کنید، اما خطر واقعی وجود ندارد.
  • حال اگر از همان ارتفاع، بدون هیچ‌گونه تجهیزات ایمنی بپرید، این احساس دیگر استرس نیست؛ بلکه ترس است، زیرا ممکن است جان خود را از دست بدهید.

به‌عبارت دیگر، ترس یک واکنش به خطر واقعی است، درحالی‌که استرس ناشی از برداشت ذهنی ما از یک تهدید است.

تفاوت استرس و ترس در سگ‌ها

در مورد سگ‌ها نیز باید تفاوت میان استرس و ترس را به‌خوبی درک کنیم. بیشتر مواقعی که ما می‌گوییم سگمان می‌ترسد، در واقع سگ دچار استرس است، نه ترس واقعی. برای مثال، اگر سگی از صدای بلند یا محیط جدید احساس ناخوشایندی داشته باشد، این احساس استرس است که می‌توان آن را مدیریت و برطرف کرد.

اصلاح رفتار
اصلاح رفتار در سگ ها

اصلاح رفتار در سگ ها 10 روش مختلف دارد. این روش‌ها مانند آچار فرانسه هستند، یعنی برای هر مشکلی که در رفتار سگ‌ها مشاهده کنید، می‌توانید از این ابزارها استفاده کنید. تمرکز خود را بالا ببرید و فراموش نکنید که بخش‌های مهم هر جلسه را حتما هایلایت کنید تا در زمان مرور کردن بتوانید نکات مهم را دوباره مطالعه کنید.

تایید مثبت

یکی از مهم‌ترین روش‌های اصلاح رفتار، تایید مثبت است. هر زمان که سگ شما کاری درست انجام داد، باید با رفتار مثبت آن را تایید کنید. این کار باعث می‌شود سگ بفهمد انجام آن رفتار درست، رضایت شما را جلب کرده است. تایید مثبت ابزار قدرتمندی است که به سگ کمک می‌کند رفتار مناسب را تکرار کند.

تایید منفی

این روش بیشتر به عنوان تنبیه شناخته می‌شود. به این صورت که وقتی سگ رفتار نامطلوبی دارد، او را تنبیه می‌کنیم. البته، این روش به تنهایی تاثیر چندانی ندارد و من هم شخصا آن را زیاد نمی‌پسندم. چرا؟ چون سگ ممکن است فقط تنبیه را تجربه کند، اما دلیلش را متوجه نشود.

تایید منفی به همراه تایید مثبت (تشویق پس از تنبیه)

این روش یکی از کارآمدترین و موثرترین روش‌هاست که من به آن یک جمله خاص اختصاص داده‌ام:

«تشویق پس از تنبیه، معجزه می‌کند.» چطور عمل می‌کند؟ فرض کنید سگ شما می‌خواهد از روی میز غذا بردارد. شما ابتدا با یک فرمان نه، او را متوقف می‌کنید. سپس به او دستور «بشین» می‌دهید. وقتی نشست، او را تایید می‌کنید.

اینجا سگ متوجه می‌شود که اگر رفتاری ناپسند انجام دهد، تنبیه می‌شود. اگر رفتار درستی از خود نشان دهد، تشویق می‌شود. این روش نیاز به تکرار دارد؛ برای مثال ۴ تا ۵ بار کوتاه تمرین کنید. سگ به مرور یاد می‌گیرد که کدام رفتار شما را راضی می‌کند و کدام رفتار نامطلوب است. نکته مهم این است که بعد از تنبیه، حتما از فرامینی که سگ بلد است استفاده کنید، مانند «بشین»، «بخواب» یا «بمون» و سپس او را تایید کنید.

روش خاموشی

همان‌طور که از نام این روش پیداست، هدف این است که یک رفتار نامطلوب را «خاموش» کنیم. مثال: فرض کنید وقتی سگ شما توله بوده و در پارک مخصوص خودش واق می‌زده، شما با رفتار اشتباه، این کار را تایید کرده‌اید. مثلا هر بار که سگ واق می‌زد، به او توجه می‌کردید یا او را بغل می‌کردید. سگ یاد گرفته است که «واق زدن» مساوی است با جلب توجه شما. اما در روش خاموشی، دیگر به این رفتار او پاسخ نمی‌دهید. وقتی سگ واق می‌زند، بی‌توجهی می‌کنید. زمانی که ساکت می‌شود، او را تایید می‌کنید.

نظرات
نظرات خود را با ما در میان بگذارید

12 دیدگاه

به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.

دیدگاهتان را بنویسید

اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی
ارسال به ایمیل
https://ghaderpanah.com/?p=34

مشاوره آموزشی

09027676661

پشتیبانی سایت

09383618580

ایمیل محمد قادرپناه

info@GHADERPANAH.COM

آدرس آکادمی تربیت سگ

منطقه ملارد ویلای جنوبی در شهریار

آدرس کلینیک دامپزشکی چنج پلاس

نیاوران، جمال آباد، خیابان شفیعی، بن بست آهو، پلاک 2

تماس با ما

فرم تماس با ما
نام و نام خانوادگی