اجتماعی سازی سگ | چطور سگم رو اجتماعی کنم؟
یکی از موضوعاتی که بسیاری از صاحبان سگ علاقه‌مند به آن هستند، بحث اجتماعی بودن سگ است. همه ما دوست داریم سگمان در جامعه رفتارهای مناسبی داشته باشد، مهارت‌های اجتماعی را یاد بگیرد و به گونه‌ای رفتار کند که مورد علاقه و توجه دیگران قرار گیرد. در مقابل، سگی که بدخلق، پرخاشگر و ناهنجار باشد، نه‌تنها برای صاحب خود دردسرساز خواهد شد، بلکه دیگران نیز از آن فاصله خواهند گرفت. چنین وضعیتی می‌تواند منجر به ناراحتی و تنهایی حیوان شود. بنابراین، اجتماعی‌سازی صحیح سگ یکی از مهم‌ترین گام‌هایی است که باید از سنین پایین مورد توجه قرار گیرد.
سن مناسب برای شروع اجتماعی‌سازی سگ‌ها
یکی از تصورات نادرستی که برخی از دامپزشکان به صاحبان سگ القا می‌کنند، این است که تا تکمیل واکسیناسیون سگ (حدود شش‌ماهگی یا حتی یک‌سالگی) نباید حیوان را از خانه خارج کرد. این توصیه می‌تواند تاثیرات مخربی بر رفتار سگ بگذارد و آن را به یک حیوان ناهنجار و غیر اجتماعی تبدیل کند.
در واقع، حساس‌ترین سن برای شکل‌گیری شخصیت سگ بین دو تا شش‌ماهگی است. اگر تا این سن سگ در معرض محیط‌های مختلف، افراد جدید و شرایط اجتماعی متنوع قرار نگیرد، در آینده با مشکلات رفتاری زیادی روبه‌رو خواهد شد.
روش‌های صحیح اجتماعی‌سازی سگ از سنین پایین
برای این که سگ شما رفتار اجتماعی مناسبی داشته باشد، باید از همان ابتدای ورود به زندگی شما، در معرض محرک‌های گوناگون قرار گیرد. برخی از اقداماتی که می‌توانید در این زمینه انجام دهید عبارت‌اند از:
- آشنا کردن سگ با محیط‌های مختلف: سگ را به مکان‌های عمومی ببرید تا با صداها، بوها و افراد جدید آشنا شود
- تعامل با افراد غریبه: سگ باید تاییدیه مثبت از انسان‌های مختلف دریافت کند تا به تعامل با آنها عادت کند
- ارتباط با سایر سگ‌ها: مواجهه با سگ‌های دیگر برای شکل‌گیری رفتارهای اجتماعی صحیح ضروری است
- واکنش مناسب به رفتارهای سگ: اگر سگ شما در برابر افراد یا حیوانات دیگر پارس کرد، نباید حیوان را بلافاصله بغل کنید، زیرا این رفتار را تایید کرده و به اشتباه به سگ می‌آموزید که این واکنش صحیح است
برای داشتن سگی اجتماعی و خوش‌رفتار، باید از سنین پایین آن را در محیط‌های مختلف قرار داد و به درستی آموزش داد. بی‌توجهی به این مسئله می‌تواند باعث بروز مشکلات رفتاری جدی در آینده شود. بنابراین، صاحبان سگ باید با آگاهی کامل، بهترین روش‌های اجتماعی‌سازی را به کار بگیرند تا حیوان خانگی‌شان زندگی شادتر و سالم‌تری داشته باشد.
اهمیت اجتماعی‌سازی سگ‌ها؛ مقایسه با شرایط انسانی
در روند اجتماعی‌سازی سگ‌ها، مسئله واکسیناسیون نباید مانعی برای معرفی سگ به محیط‌های مختلف باشد. برای درک بهتر این موضوع، می‌توان شرایط دوران کرونا را به‌عنوان یک مثال در نظر گرفت. در دوران اوج کرونا، افراد در ابتدا برای حفظ سلامت خود، محدودیت‌هایی اعمال کردند، اما به‌مرور و با دریافت دوزهای اولیه واکسن، رعایت پروتکل‌ها و انتخاب مکان‌های ایمن، به زندگی عادی بازگشتند.
همین اصل در مورد سگ‌ها نیز صدق می‌کند. در دو ماه اول زندگی، محدودیت‌هایی برای قرارگیری سگ در محیط‌های پرخطر لازم است، اما پس از دریافت اولین دوز واکسن، می‌توان حیوان را با رعایت نکات ایمنی به فضاهای کنترل‌شده برد. این فضاها می‌تواند شامل حیاط منزل، پشت‌بام، کوچه‌های خلوت یا مکان‌هایی با حداقل تردد سگ‌های دیگر باشد. در این محیط‌ها، سگ می‌تواند افراد مختلف را ببیند و تجربه‌های اجتماعی اولیه را کسب کند.
اهمیت اجتماعی‌سازی در سنین پایین
یکی از اصول مهم نگهداری سگ، ایجاد تعاملات اجتماعی از سنین کم است. این امر به‌خصوص برای نژادهای بزرگ اهمیت بیشتری دارد. اگر سگی تا شش ماهگی در محیط‌های اجتماعی قرار نگیرد، ممکن است در آینده دچار استرس، بدخلقی و پرخاشگری شود. بنابراین، نگه‌داشتن سگ در فضای بسته به مدت طولانی، اشتباهی بزرگ محسوب می‌شود.
مقابله با رفتارهای پرخاشگرانه در سگ‌ها
در صورتی که سگ به دلیل عدم اجتماعی‌سازی صحیح دچار پرخاشگری شده باشد، باید برای اصلاح رفتار او اقداماتی انجام داد. برخی از روش‌های موثر در این زمینه عبارت‌اند از:
استفاده از بند و قلاده
اولین اقدام برای کنترل سگ‌های پرخاشگر، استفاده از بند و قلاده است. این ابزار کمک می‌کند تا سگ همواره تحت کنترل باشد و نتواند بدون هدایت صاحبش رفتار کند.
کاهش امنیت غذایی و افزایش انگیزه تغذیه
کاهش امنیت غذایی به این معناست که سگ همیشه به غذا دسترسی نداشته باشد تا برای دریافت آن، انگیزه بیشتری پیدا کند. این کار به ما کمک می‌کند تا از غذا به‌عنوان یک ابزار تشویقی برای تغییر رفتار او استفاده کنیم.
تغییر سبک زندگی
برای اصلاح رفتار سگ، باید برخی عادت‌های او را تغییر داد. به عنوان مثال:
- نحوه غذا خوردن تغییر می‌کند
- نوازش کردن سگ به مدت دو تا سه هفته قطع می‌شود
- سگ باید برای دریافت تاییدیه‌های مثبت، مسیر جدیدی را طی کند
تمرین در محیط‌های اجتماعی کنترل‌شده
برای کاهش پرخاشگری، باید سگ را در محیط‌های عمومی تحت نظر قرار داد. این کار به‌صورت تدریجی و کنترل‌شده انجام می‌شود:
- سگ با بند و قلاده کوتاه در کنار صاحب خود قرار می‌گیرد.
- در یک محیط باز (برای مثال پارک)، سگ از فاصله دور انسان‌های غریبه را مشاهده می‌کند
- اگر سگ واکنش پرخاشگرانه نشان داد، با قلاده کنترل می‌شود
- از فرمان‌های “بشین”، “بخواب” و “بمون” برای آرام‌سازی سگ استفاده می‌شود
- فاصله سگ با افراد به‌مرور کاهش داده می‌شود
- در مراحل پیشرفته، سگ از دستان افراد غریبه غذا دریافت می‌کند.
روش حساسیت‌زدایی برای اجتماعی‌سازی و کاهش ناهنجاری‌ها
در این روش، سگ باید یاد بگیرد که در محیط‌های مختلف از ما غذا بگیرد و انگیزه بالایی برای دریافت آن داشته باشد. برای این منظور:
- امنیت غذایی کاهش داده می‌شود تا سگ برای دریافت غذا اشتیاق بیشتری داشته باشد
- تمرین‌های قبلی در شرایط گوناگون تکرار می‌شود تا سگ به تعاملات اجتماعی عادت کند
برای داشتن سگی اجتماعی و خوش‌رفتار، باید از سنین پایین حیوان را در معرض محیط‌های مختلف قرار داد. در صورت بروز رفتارهای پرخاشگرانه، می‌توان با استفاده از روش‌های اصلاحی مانند بند و قلاده، کاهش امنیت غذایی، تغییر سبک زندگی و تمرینات اجتماعی کنترل‌شده، رفتار سگ را اصلاح کرد. در نهایت، تمرین مداوم و صحیح می‌تواند به اجتماعی شدن سگ کمک کند و او را به یک همراه آرام و دوست‌داشتنی تبدیل کند.
لزوم استفاده از بند و قلاده در محیط‌های مختلف
سگ باید همیشه با بند و قلاده در محیط‌های عمومی حضور داشته باشد. این کار به دو دلیل انجام می‌شود:
- کنترل رفتار سگ و جلوگیری از بروز واکنش‌های ناگهانی
- اعمال تاییدیه‌های مثبت و منفی در لحظات مناسب
در صورتی که سگ رفتار نامناسبی نشان دهد، می‌توان با استفاده از بند و قلاده، تاییدیه منفی اعمال کرد (مانند گفتن “نه” یا اصلاح موقعیت او). همچنین، اگر سگ رفتار مناسبی داشته باشد، باید با تاییدیه مثبت مانند تشویق یا ارائه غذا، رفتار او را تقویت کرد. با این حال، روند آموزش باید به‌آرامی و بدون عجله انجام شود.
آموزش و خوشایندسازی استفاده از پوزه‌بند
یکی از آموزش‌های بسیار مهم برای کنترل رفتار سگ، عادت دادن حیوان به پوزه‌بند است. این وسیله نه‌تنها ایمنی افراد اطراف را تضمین می‌کند، بلکه به کاهش استرس و کنترل بهتر سگ کمک می‌کند.
مراحل آموزش پوزه‌بند به سگ
برای ایجاد حس مثبت نسبت به پوزه‌بند مراحل زیر را طی کنید:
- چند تکه غذا داخل پوزه‌بند قرار دهید
- دستور “پوزه‌بند” را بدهید
- وقتی سگ پوزه خود را داخل پوزه‌بند می‌کند تا غذا را بگیرد، او را تایید کنید
- این کار را چندین بار تکرار کنید تا سگ به پوزه‌بند علاقه‌مند شود
افزایش زمان ماندن پوزه در داخل پوزه‌بند نیز مطابق با مراحل زیر انجام شود:
- در ابتدا، پس از ورود پوزه سگ، سریع او را تایید کنید
- به‌مرور، مدت‌زمان نگه‌داشتن پوزه در داخل پوزه‌بند را افزایش دهید (۱ ثانیه، ۲ ثانیه، ۳ ثانیه و …)
- وقتی سگ توانست ۱۵ تا ۲۰ ثانیه پوزه‌بند را تحمل کند، می‌توانید آن را ببندید
تشویق سگ هنگام بسته بودن پوزه‌بند:
- پس از بستن پوزه‌بند، از زیر آن به سگ غذا بدهید تا حس مثبتی داشته باشد
- به‌مدت یک تا دو هفته، تمرین‌های مداوم با پوزه‌بند انجام دهید
آشنایی با نوازش در هنگام استفاده از پوزه‌بند:
- زمانی که سگ پوزه‌بند دارد، دیگران حیوان را نوازش کنند تا به تماس فیزیکی عادت کند
- پس از مدتی، پوزه‌بند را بردارید و با کنترل رفتار سگ، نوازش را ادامه دهید
نقش نوازش در اصلاح رفتار سگ
پس از دوره‌ای که سگ محدودیت نوازش را تجربه می‌کند، دوباره این تاییدیه را دریافت خواهد کرد. ابتدا نوازش توسط افراد غریبه از قسمت پشت سگ انجام می‌شود. در همان لحظه، صاحب سگ تاییدیه‌های مثبت را ارائه می‌دهد تا سگ احساس خوشایندی داشته باشد. پس از مدتی، صاحب سگ نیز شروع به نوازش حیوان می‌کند تا سگ متوجه شود که نوازش، زمانی اتفاق می‌افتد که رفتار اجتماعی مناسبی داشته باشد.
جمع‌بندی و توصیه به صاحبان توله‌سگ‌ها
برای جلوگیری از بروز مشکلات رفتاری در آینده، توصیه می‌شود:
- از سنین پایین (۲ تا ۳ ماهگی)، سگ را در محیط‌های اجتماعی قرار دهید
- با استفاده از تمرینات مثبت و تدریجی، سگ را به افراد غریبه و محیط‌های جدید عادت دهید
- از بند و قلاده برای کنترل رفتارهای حیوان استفاده کنید
- با خوشایندسازی پوزه‌بند، از آن برای کنترل سگ در مواقع ضروری استفاده کنید
با رعایت این اصول، سگی اجتماعی، آرام و خوش‌رفتار خواهید داشت که هم شما و هم اطرافیان از حضور در کنار حیوان لذت خواهند برد.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.